خلاصه اختراع : در اين پروژه، آب زير دماي بحراني (subcritical water) براي استخراج كوركومين از ريشه گياه زردچوبه به كار برده شد. كوركومين يك آنتي اكسيدان شناخته شده در جهان است كه كاربردهاي دارويي فراواني دارد. كوركومين بدن را در برابر سرطان، بيماري هاي قلبي عروقي و ديابت محافظت مي كند. كوركومين اثرات مختلفي از جمله كاهش كلسترول خون، از بين بردن علاﺋم مرتبط با آرتريت روماتوﺋيد و بيماري آلزايمر و پاركينسون دارد. همچنين سبب افزايش بهبود زخم، محافظت از آسيب كبدي، افزايش ترشح صفرا شده و مانع از تشكيل لخته خون و همچنين مانع از ايجاد آب مرواريد مي شود. خواص ضد التهابي كوركومين نيز به اثبات رسيده است. كوركومين به عنوان رنگ مصرف فراواني در صنايع غذايي دارد. همچنين در صنايع آرايشي بهداشتي استفاده مي شود. اين دارو به صورت وارداتي مورد استفاده قرار مي گيرد. دانش فني توليد كوركومين با روش ايمن و بدون استفاده از حلال هاي آلي، نياز كشور ما مي باشد. در اين پروژه براي اولين بار استخراج كوركومين از ريشه زردچوبه با استفاده از آب زير دماي بحراني با بازده بالا انجام شد. همچنين براي اولين بار تأثير همزمان پارامترهاي دما، دبي آب و متوسط اندازه ذرات بر روي فرآيند استخراج كوركومين با آب زير دماي بحراني بررسي شد. براي طراحي آزمايش و تعيين شرايط بهينه استخراج، از روش رويه پاسخ از نوع BBD استفاده شد. آزمايش ها در شرايط زير انجام شدند: دما (90، 120 و 150 درجه سانتيگراد)، دبي آب زير دماي بحراني (mL/min 4، 2.5، 1) و متوسط اندازه ذرات (0.5، 1 و 1.5 ميلي متر). در تمام آزمايش ها، فشار 2 مگاپاسكال و زمان استخراج 100 دقيقه به كار برده شد. آناليز عصاره ها با استفاده از دستگاه كروماتوگرافي گازي (GC) انجام شد. شرايط بهينه استخراج در دماي 150 درجه سانتيگراد، دبي mL/min 1 و متوسط اندازه ذرات 0.5 ميليمتر به دست آمد. در اين شرايط بيشترين بازده استخراج كوركومين 0.26% ± 4.0253% بود كه با مقدار پيش بيني شده 4.1063% توافق بسيار خوبي داشت. نتايج حاصل از آناليز آماري داده ها نشان دادند كه پارامترهاي دما، شدت جريان آب و متوسط اندازه ذرات به ترتيب بيشترين اثر را بر روي بازده استخراج دارند.