قانونی بودن فعالیت سایت دارکوب
انتشار اطلاعات دارایی های فکری در سایت دارکوب، ناقض حقوق خصوصی و مالکیت فکری است؟
برای این که بدانیم آیا انتشار اطلاعات دارایی های فکری مالکان مانند اختراع، طرح صنعتی و علائم تجاری در یک وب سایت غیر دولتی مصداق نقض حقوق مالکیت فکری است یا نه باید بررسی کنیم که منابع اطلاعاتی سایت دارکوب چیست. دارکوب اطلاعات خود را از وب سایت روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران و اداره ثبت مالکیت های صنعتی که هر دو مستنداتی را جهت اطلاع عمومی منتشر می کنند بدست می آورد.
بر اساس ردیف یک ماده سه "شیوه نامه تشخیص و تفکیک اطلاعات مربوط به حریم خصوصی و اطلاعات شخصی از اطلاعات عمومی" مصوبه شماره ۲۴۶۲۹۴ مورخ ۱۳۹۸/۹/۱۱ کمیسیون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات، اطلاعاتی که توسط خود فرد منتشر شده باشد، خصوصی یا شخصی محسوب نمی‌شود.
از سمت دیگر برخی از اطلاعات کاربران (پس از احراز هویت)، مانند اطلاعات تماس، فیلم و ... توسط خودشان در پایگاه دارکوب منتشر می گردد که این دسته از اطلاعات نیز دیگر جنبه محرمانه نخواهد داشت.
آیا این نوع از انتشار سابقه ملی یا بین المللی نیز داشته است؟
در ایران پایگاه های داده غیر دولتی در خصوص انتشار مقالات علمی و یا اطلاعات شرکت های خصوصی (حتی کد ملی افراد) وجود دارد. اما در زمان شروع فعالیت این پایگاه (دی 1399)، هیچ سامانه ای بجز سامانه روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران و اداره ثبت مالکیت های صنعتی جهت انتشار اطلاعات دارایی های فکری وجود نداشته است. پایگاه های بین المللی اختراعات مانند Google Patent و Lens از نمونه های غیر دولتی بازنشر اسناد پتنت در دنیا هستند.
افشای اطلاعات اختراع از نظر قانون ثبت اختراع ایران
در بند ج ماده 6 قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386/08/07 مجلس شورای اسلامی، ذکر شده است:
ج - ادعای مذکور (ادعانامه اختراع) در اظهارنامه، گویا و مختصر بوده و با توصیف همراه باشد، به نحوی که برای شخص دارای مهارت عادی در فن مربوط واضح و کامل بوده و حداقل یک روش اجرائی برای اختراع ارائه کند.
این بند به این معنا است که مخترع باید اختراع را در حدی افشا کند که برای شخص دارای مهارت عادی در فن مربوط واضح و کامل باشد و بتواند یک نمونه از اختراع را بسازد. حتی در ماده 18 در خصوص ابطال گواهی نامه اختراع ذکر شده است که چنانچه بند ج ماده 6 به درستی اجرا نشود، میتواند گواهی اختراع صادر شده را باطل نماید:
ماده 18 - هر ذی‌نفع میتواند ابطال گواهینامه اختراعی را از دادگاه درخواست نماید. درصورتی که ذی‌نفع ثابت کند یکی از شرایط مندرج در مواد (1)، (2)، (4) و صدر ماده (6) و بند (ج) آن رعایت نشده است یا این که مالک اختراع، مخترع یا قائم مقام قانونی او نیست، حکم ابطال گواهینامه اختراع صادر می‌شود.
همچنین در بند ج ماده 15 همین قانون آمده است:
ج - حقوق ناشی از گواهینامه اختراع شامل موارد زیر نمی‌شود:
3 - بهره‌برداریهایی که فقط با اهداف آزمایشی درباره اختراع ثبت شده انجام می‌شود.
در این بند حتی اجازه ساخت یک نمونه از اختراع با اهداف آزمایشی به شخصی که مالک اختراع نیست نیز داده شده است.