عنوان اختراع: فرآیند تشخیص سریع و همزمان موتاسیون های رایج ژن PAH با استفاده از متد مینی سكونسینگ

خلاصه اختراع

فنیل كتونوری (PKU) رایج ترین اختلال ژنتیكی مغلوب آتوزومی است كه در نتیجه نقص آنزیم فنیل آلانین هیدروكسیلاز (PAH) به دلیل نقص در ژن كد كننده آن ایجاد می شود. بارزترین عارضه ی PKU در صورت عدم پیگیری و درمان، عقب ماندگی ذهنی شدید می باشد. بنابر این تشخیص زود هنگام و درمان تغذیه ای با محدود سازی فنیل آلانین در رژیم غذایی و كنترل غلظت در خون مهمترین اقدام در پیشگیری از این نوع عقب ماندگی ذهنی می باشد. بیش از ۵۰۰ جهش مختلف در ژن PAH شناخته شده است.امروزه جهت تشخیص جهش های ژن PAH در افراد مبتلا به فنیل كتونوری در كشور، ابتدا اگزون های خاص با شیوع بالای جهش و در صورت عدم وجود جهش در آنها، كل ژن توالی یابی (DNA Sequencing) می شود كه به علت تنوع و پراكندگی جهش ها امری زمانبر و پر هزینه است و نیاز به طراحی روشی كه بتواند چندین جهش را به طور همزمان در زمانی كوتاه بررسی نماید كاملا احساس می شود. مینی سكونسینگ روشی كارا و حساس٬دقیق و سریع برای تعیین جهش های شناخته شده یك یا چندین ژن است كه قابلیت انجام به صورت مولتی پلكس را دارد. در این روش برای هر جهش یك پرایمر طراحی می شود كه این پرایمر ها از نظر طول با یكدیگر متفاوتند. ′۳ پرایمر ها دقیقا مجاور نوكلئوتید دارای جهش است و با اتصال ddNTP نشاندار مكمل توالی مورد نظر(بر حسب ژنوتیپ)، خاتمه زنجیره صورت می پذیرد و در نهایت مجموعه ای از قطعات با طول متفاوت و با رنگ های فلورسنت متفاوت خواهیم داشت. این قطعات توسط روش Fragment analysis بررسی شده و ژنوتایپینگ نمونه ها بر این اساس صورت می پذیرد.